Những k/thuật mà về chúng tôi đã nêu ở phần 1 của xê ri bài viết này giúp gia tăng khả năng uốn được những cành cây to, nhưng, nếu cành cây quá to hoặc quá giòn thì cũng không thể nắn chúng theo vị trí mà mình mong muốn, mà đầu tiên bạn phải làm yếu
Những công nghệ mà phía chúng tôi đã nêu tại phần 1 của loạt bài viết này giúp gia tăng khả năng uốn được nhiều cành cây to, cơ dù vậy mà, nếu cành cây quá to hoặc quá giòn thì cũng chẳng thể nắn chúng theo vị trí mà mình mong muốn được, mà thứ 1 bạn phải làm yếu kết cấu của nó đã, việc này sẽ hỗ trợ cho nhiều dây chằng hay dây quấn hoạt động được tốt hơn. Phần 2 này sẽ đề cập đến k.thuật tạo một mấu hình chữ V trên cành cây.
Nguyên tắc căn bản để làm yếu cành cây trước khi uốn
Cũng tương tự như thân cây, cành cây chứa các lớp tế bào sống (nằm ngay dưới vỏ cây) bao quanh phần lõi gỗ "chết" ở trong. bổn phận của phần lõi này là giữ sức và kết cấu của cây.
Cấu trúc này hỗ trợ nhiều tế bào sống, giữ cho tán lá nằm đúng vị trí và đủ sức nâng đỡ sao cho cành cây ko bị ngã đổ ngay cả khi bị tuyết phủ đầy hay bị các cơn gió vùi dập.
Phần lõi gồm nhiều tế bào gỗ chết kể trên chính là phần mà tất cả chúng ta nên làm tác động đi lúc uốn cây. chúng ta cũng có thể làm yếu hay lấy đi phần lõi gỗ này để làm cho nhiều phần tế bào sống xung quanh yếu đi, và rồi cả cành cây cũng thế.
có rất nhiều công nghệ làm yếu cành để uốn cây, đó là nhiều công nghệ "cao cấp" và chỉ những người nào chăm nom được cây thật tỉ mỉ và có kỹ năng mới có thể thực hành được, vì nó cũng lộ diện nguy hiểm và có thể dẫn đến chết cành nếu không thể chăm tốt.
"Khắc mấu hình chữ V", "khoét lỗ", "chẻ cành", và "tạo rãnh" phải được thực hiện trên những thân cây khỏe mạnh và trên những cành cây sung sức nhất để nó có thể liền lại vết thương và hồi phục sức sau chấn thương. Mặt trái của phương pháp này là, có thể vết thương quá lớn, cây không lành lại nổi, so với những vết thương giống như thế, bạn ko nên tạo phía trước của cây, thậm chí bạn có thể "ngụy trang" sao cho nó giống hình dạng gỗ mục tự nhiên giống như "uro" (vết lõm hình lòng chảo) hay "shari" (những đoạn lõi gỗ tự nhiên thường thấy trên các loại cây có quả hình nón như cây thông và cây tùng cối).
Tính toán thời điểm thích hợp để uốn cây
Một số người đam mê nghệ thuật bonsai có ý kiến là nên thực hiện các tác động mạnh lên cây vào mùa đông, lúc cây đang ngủ đông, để nhằm mục tiêu "lừa" chúng, thực chất đấy là các sáng kiến lỗi lầm, và phần nào sai lệch.
Nếu thực hiện vào lúc chớm giữa đông, thời kỳ ngủ đông của cây, thì cây sẽ chẳng thể liền vết thương được cho đến lúc nó trở lại hoạt động bình thường vào vài tuần hay vài tháng sau đó. giống như vậy sẽ dẫn đến các vết thương cứ bị phơi trần ra và trầm trọng thêm trong một khoảng thời gian quá dài. Do vậy, bạn nên thực hiện những k.thuật này vào khi cây đang phát triển thuận lợi và những nguy hại do thời tiết băng giá gây ra cũng được giảm xuống mức cực thấp.
Đối với toàn bộ những loài cây thì hoạch định thời điểm thích sát nhập là vào khoảng cuối hè, hoặc đầu tháng 08, vì ít ra từ lúc đó vẫn còn khoảng sáu tuần nữa thì thời tiết đông giá mới thực sự bắt đầu.
Vào giữa mùa hạ, cây bắt đầu ra lá và chồi non mới, đây là khoảng thời gian lớn mạnh, là lúc cây tràn trề sinh lực nhất. Tiến hành các k-thuật trên vào thời điểm từ giữa đến cuối hè sẽ giúp cây khởi sắc nhanh nhất, không chỉ những giảm thiểu được nguy cơ bị sâu mọt ăn hết chồi non hay bị nhiễm bệnh mà còn ko cản trở giai đoạn lớn mạnh của cây.
Đối với nhiều loài cây có nhựa, có quả hình nón giống cây thông hay cây gỗ vân sam, thời điểm thích sát nhập để uốn cây là vào cuối hè, lúc lượng nhựa lưu thông giảm đi. Còn đối với những loài sớm rụng lá, có khả năng sẽ chảy nhựa những, bạn ko nên uốn vào đầu hay giữa mùa xuân trước lúc cây rụng lá và mọc chồi non.
Tốt hơn hết, luôn áp dụng dây đồng và/hoặc dây chằng để uốn trước lúc sử dụng các kỹ thuật này
Kỹ thuật khắc hình chữ V
Khắc hình chữ V đơn giản chỉ là cắt ngang bề rộng của thân cây, rồi uốn nó theo vị trí mà mình mong được. Đây là một phương pháp uốn nhanh và tác động trực tiếp vào chỗ cần uốn, dù vậy, nó có thể gây ra vết chai sần hay phồng rộp ở ngay chỗ khắc chữ V.
Có thể dùng phương pháp này cho các loài cây sớm rụng lá, hay cây lá rộng, vì dòng nhựa di chuyển không bị ác tắc của nó không quá bền chặt liên tục như nhiều loài cây có quả hình nón (nếu dòng nhựa chạy đến các nhành cây thứ cấp và/ hoặc những tán lá bị đứt giữa chừng, thì nhiều chồi hay lá đang lớn mạnh sẽ bị và có nguy cơ bị sâu mọt phá hoại).
Bạn phải quấn dây hay buộc dây chằng vào cành được uốn để giữ cho cây ở đúng vị trí trong khoảng thời gian nó khởi sắc và tạo nên vết chai sần.
Nên bôi một lớp Dầu bôi trơn xung quanh lớp gỗ thượng tầng bị lộ ra so với những cây thuộc họ có quả hình nón, hoặc sử dụng bột hồ bôi lên vết cắt cho các loài sớm rụng lá.
02 vết cắt hình chữ V được tạo thành ở quãng chia 2/3 chiều dài cành cây được uốn. Nếu vết cắt ko đủ sâu thì chỗ uốn sẽ chẳng thể ngăn nắp và trơn tru. Để tạo lên vết cắt hình chữ V, bạn dùng cây cưa mỏng và nên tạo ra hình tam giác để khi uốn, 02 mặt bên của vết cắt sẽ gặp nhau khi chúng tạo ra vết chai sần, từ đó vết cắt sẽ ghép lại vào nhau.
Phương pháp này cũng rất bổ ích lúc áp dụng để chỉnh lại góc nơi cành cây bị lìa khỏi thân cây. đối với hoàn cảnh này, chỉ áp dụng dây ko thì có thể khó mà chỉnh được.
Có thể tạo vết cắt tại cuối cành, tiếp theo áp dụng dây quấn hay dây chằng để kéo cành hướng xuống. 2 cạnh của vết cắt bị kéo sát vào nhau và cuối cùng là liền lại với nhau.
Nhiều người đắm say bonsai thích tạo vết cắt ở phía trên, thay vì dưới chỗ cành giao nhau với thân cây. Cách này sẽ làm vết cắt mở ra và ko bị nhìn thấy tận đến khi vết cắt liền sẹo và lấp đầy được chỗ khuyết.
Về cơ bản thì cả 2 cách đều tốt và nên được sử dụng phù hợp với loài cây được uốn; một số loài làm nên sẹo nhanh để lấp đầy chỗ trống của vết cắt hình chữ V, với nhiều loài này thì nên áp dụng cách tạo vết cắt tại phía bên dưới, cuối cành.
Một ví dụ về phương pháp tạo vết cắt hình chữ V